Oι καρχαρίες και τα σαλάχια έχουν παρουσία στις θάλασσες του πλανήτη μας εδώ και σχεδόν μισό δισεκατομμύριο χρόνια, με περισσότερα από 1,250 αρτίγονα είδη. Η σημασία τους για τα θαλάσσια οικοσυστήματα είναι τεράστια καθώς στην πλειονότητά τους αποτελούν κορυφαίους θηρευτές και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα θαλάσσια τροφικά πλέγματα.

Με βάση την πρόσφατη έκθεση του IUCN τουλάχιστον το 50% του πληθυσμού των βάτων και το 54% των καρχαριών βρίσκεται σε κίνδυνο. Κύρια αιτία είναι η υπεραλίευσης που σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά ζωής αυτών των ειδών (χαμηλοί ρυθμοί αναπαραγωγής κυρίως λόγω αργής ανάπτυξης, γεννητικής ωρίμανσης και χαμηλής γονιμότητας) έχει φέρει τους πληθυσμούς τους σε αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση.

Στις ελληνικές θάλασσες εντοπίζονται τουλάχιστον 67 είδη χονδριχθύων (καρχαρίες, ράγιες, σαλάχια και χίμαιρες). Ωστόσο, οι γνώσεις μας σχετικά με την κατανομή αλλά και τη βιολογία και την οικολογία τους είναι περιορισμένες. Στην Κύπρο, οι μελέτες σχετικά με την παρουσία και βιολογία των χονδριχθύων είναι ελάχιστες. Περίπου 30 είδη χονδριχθύων έχουν καταγραφεί στα Κυπριακά ύδατα μέχρι σήμερα. Στόχος του προγράμματος είναι η συλλογή πληροφοριών σχετικά με την εμφάνιση καρχαριών και σαλαχιών σε Ελλάδα και Κύπρο, με στόχο να συμπληρώθεί η υπάρχουσα γνώση. Το πρόγραμμα εντάσσεται σε μια ευρύτερη Μεσογειακή πρωτοβουλία, M.E.C.O. (Mediterranean Elasmobranchs Citizen Observations) που στοχεύει στην μελέτη της εξάπλωσης και της βιολογίας των ελασμοβράγχιων στη μεσογειακή λεκάνη. Μπορείτε να βρείτε τους συνεργάτες μας από άλλες Μεσογειακές χώρες παρακάτω:

Αλβανία
Αυστρία
Γαλλία
Ισπανία
Ιταλία
Ισραήλ
Λιβύη
Τουρκία

Δημοσιεύσεις στο Τύπο

• Τα μισά είδη καρχαριών της Μεσογείου απειλούνται με εξαφάνιση
• Αλιεύσιμοι οι επτακαρχαρίες και οι εξακαρχαρίες, παρότι προστατευόμενα είδη
• Κρήτη: Ψαράδες στο Καστέλι Κισσάμου έπιασαν αγριοκαρχαρία του οποίου η αλίευση απαγορεύεται
• Το είδος Λάμια αν και καρχαρίας υπό προστασία συγκαταλέγεται παρανόμως σε φυλλάδιο αλιευμάτων
• Νέα Αγχίαλος Μαγνησίας: Ψάρεμα καρχαρία Αλεπού του οποίου η αλίευση απαγορεύεται αλλά όχι η πώληση του κρεατός του

Δελτία Τύπου

• Επιστολή της iSea στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την άμεση τροποποίηση του Οδηγού Αναγνώρισης Καρχαριών
• Joint Statement on the 30 Giant devil ray landing in Izmir, Turkey
• Ανακοίνωση για την αλίευση και διακίνηση ειδών καρχαριών και σαλαχιών
• Ανακοίνωση σχετικά με τα συνεχιζόμενα περιστατικά αλίευσης και επίδειξης καρχαριών στην Ελλάδα
  
• Ανακοίνωση για την παράνομη επίδειξη και πώληση προστατευόμενου καρχαρία στην Ελληνική τηλεόραση
  
• Επιστολή της iSea στον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών & Αλιείας
  
• Πρόταση για προσθήκη κατηγορίας καρχαριοειδών στον ιστότοπο της Διεύθυνση Ελέγχου Αλιείας
• Κοινό Δελτίου Τύπου για το πρόσφατο ατυχές περιστατικό σύλληψης και εκφόρτωσης 9 διαβολόψαρων στην Τυνησία
• Δίνοντας την δέουσα προσοχή στους κρισίμως κινδυνεύοντες αγγελοκαρχαρίες
• Δελτίο Τύπου για την παράνομη αλιεία και το εμπόριο καρχαριών και σαλαχιών στην Ελλάδα 
• Ανακοίνωση για την παράνομη αλίευση ατόμου Alopias superciliosus – Αλόπιας ο Μεγαλόματος στην Πλαταριά Θεσπρωτίας
• Νέα στοιχεία για τη διατροφή του καρχαρία Dalatias licha στην Ελλάδα
• Επιστολή στα αρμόδια υπουργεία για την παράνομη αλιεία και το εμπόριο καρχαριών και σαλαχιών στην Ελλάδα
• Καταγγελία της iSea για παράνομη αλίευση Μαυρορινόβατου
• Νέο περιστατικό παράνομης αλίευσης καρχαρία
• Καταγγελία της iSea για παράνομη αλίευση Μαυρορινόβατου

Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά

• Lapinski, M., & Giovos, I. (2019). New records of the critically endangered Squatina squatina (Linnaeus, 1758) from Corsica, France. Acta Adriatica: international journal of Marine Sciences, 60(2), 205-209.
• Bakiu, R., Cakalli, M., Giovos, I. (2018). The first record of bigeyed sixgill shark, Hexanchus nakamurai Teng, 1962 in Albanian waters. Journal of the Black Sea/ Mediterranean Environment 24(1): 74-79.
• Chatzispyrou, A., Aroni, M., Lefkaditou, E., Kapiris, K., Giovos, I., Anastasopoulou, A. (2018). Some biological information on a female kitefin shark, Dalatias licha (Bonnaterre, 1788) stranded in the Laconikos gulf of Greece (SE Ionian Sea). Turkish Journal of Fisheries & Aquatic Science 19(12): 1069-1072.
• Giovos, I., Cakalli, M. (2017). The first record of the Bigeye Thresher Alopias superciliosus in Albanian waters. Mediterranean Marine Science, Collective A, 18(3): 534-556.
• Giovos, I., Chatzispyrou, A., Doumpas N., Stoilas, V.S., Moutopoulos D.K. (2018). Using unconventional sources of information for identifying critical areas for the endangered guitarfish in Greece. Journal of the Black Sea/ Mediterranean Environment 24(1): 38-50
• Giovos, I., Stoilas, V.S., Al Mabruk, S.A.A., Doumpas, N., Marakis, P., Maximiadi, M., Moutopoulos, M., Kleitou, P., Tiralongo, F., de Maddalena, A. (2019). Integrating local ecological knowledge, citizen science and long-term historical data for endangered species conservation: New records of Angel Sharks (Chondrichthyes: Squatinidae) in the Mediterranean Sea. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems, 29(6): 881-890.
• Keramidas, I., Ugarkovic, P., De Madalenna, A., Giovos, I. (2019). Additional record of Lamna nasus (Bonnaterre, 1788) from Croatia, Adriatic Sea. Journal of the Black Sea/Mediterranean Environment, 25(1): 87-92
• Mancusi, C., Baino, R., Fortuna, C., De Sola, L., Morey, G., Bradai, M., Kallianotis, ... Serena, F. (2020). MEDLEM database, a data collection on large Elasmobranchs in the Mediterranean and Black seas. Mediterranean Marine Science, 0. doi:https://doi.org/10.12681/mms.21148

Ανακοινώσεις σε συνέδρεια 

• Al-Mabruk, S.A.A., Giovos, I. (2019). Citizen Science and Social Media as a tool for monitoring Angel Sharks in the Mediterranean. Workshop for the Mediterranean Angel Sharks: Regional Action Plan, Tunis 25-27 March 2019.
• Al-Mabruk, S.A.A., Rizgalla, J., Giovos, I. (2019). Preliminary evidences of illegal elasmobranch fishing in Libya. 23th Annual Conference, European Elasmobranch Association, Rende 16-18 October 2019.
• Barash, A., Shallingre, S., Kleitou, P., Stoilas, V.O., Giovos, I. (2017). A collaboration for mapping the Mediterranean’s elasmobranchs by public participation through social media. 21st European Elasmobranch Association Scientific Conference 12-14 October Amsterdam, the Netherlands.
• Barash, A., Salingre, S., Grosmark, Y., Rothman, S., Stoilas, V.S., Maximiadi, M., Tuncer, S., Lapinski, M., Nuez, I., Bakiu, R., Kleitou, P., Giovos, I. (2018). The MECO project (Mediterranean Elasmobranch Citizen Observations): creating a large scale database of elasmobranchs' observations using social media. 22nd Annual European Elasmobranch Association Meeting, Peniche, Portugal.
• Chatzispyrou, A.,  Anastasopoulou, A. (2018). A Devil not so evil: new data from a female Mobula mobular (Bonnaterre, 1788) caught in Greece. 22nd Annual European Elasmobranch Association Meeting, Peniche, Portugal.
• Keramidas, I., Azrieli, B., Kleitou, P., Maximiadi, M., Stoilas, V.S., Giovos, I. (2018). Guitarfishes in Cyprus: shedding light on the occurrence and the distribution of two endangered species in the Eastern Mediterranean. MARFRESH 2018, First International Marine & Freshwater Sciences Symposium, Antalya, Turkey.
• Naasan Aga, R., Giovos, I., Kleitou, P., Christidis, A., Lanjeneck, J., Kalogirou, S. (2019). Preliminary results on the distribution extension of five data-limited fish species in the eastern Mediterranean Sea. 14th ICZEGAR, Thessaloniki, 27-30 June 2019.
• Theodorou, I., Giovos, I., Moutopoulos, I. (2019). Angel Sharks (Chondrichthyes: Squatinidae)  in the Mediterranean Sea. Scientific Advisory Committee on Fisheries (SAC) Subregional Committee for the Eastern Mediterranean (SRC-EM) FAO HQ, Rome, (Italy), 18 – 19 March 2019.

 

Υπεύθυνοι προγράμματος: Ιωάννης Γιώβος, Ρωξάνη Naasan-Agah Σπυριδοπούλου, Περικλής Κλείτου

Διαχείριση δεδομένων: Ιωάννης Γιώβος, Ρωξάνη Naasan-Agah Σπυριδοπούλου

Συλλογή δεδομένων: Μαίρη Μαξιμιάδη, Αλέξανδρος Καμινάς, Αθανάσιος Αναστασιάδης, Περικλής Κλείτου