#zeroplastic

Εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη ρύπανση από πλαστικά και μικροπλαστικά στις ελληνικές θάλασσες

Το πρόβλημα

Εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων υπολογίζεται ότι επιβαρύνουν τους ωκεανούς ετησίως. Οι προβλέψεις μάλιστα είναι δραματικές με πρόσφατη έρευνα να δείχνει πως έως το 2050 στις θάλασσες θα υπάρχουν περισσότερα πλαστικά από ότι ψάρια.

Στην Ελλάδα τα πλαστικά απορρίμματα που καταλήγουν στα υδάτινα οικοσυστήματα ξεπερνούν το 50% των συνολικών απορριμμάτων. Οι διαφορετικές μορφές, τα μεγέθη και οι προσμίξεις των πλαστικών σε συνδυασμό με την ικανότητα διασποράς τους μέσω των ρευμάτων καθιστούν ιδιαίτερα πολύπλοκη την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Σημαντικό φορτίου των πλαστικών στα υδάτινα οικοσυστήματα αποτελείται από την κατηγορία των μικροπλαστικών. Τα μικροπλαστικά είναι πλαστικά διαμέτρου μικρότερης των 5mm.Τα μικροπλαστικά χωρίζονται σε «πρωτογενή» και «δευτερογενή». Τα πρωτογενή κατασκευάζονται σε αυτό το μέγεθος (συνήθως με τη μορφή σφαιριδίων) και αποτελούν κυρίως συστατικό προϊόντων καθημερινής περιποίησης και φροντίδας, όπως οδοντόκρεμες, κρέμες και άλλα καλλυντικά. Τα δευτερογενή προέρχονται από τον κατακερματισμό μεγαλύτερων πλαστικών. Ανεξάρτητα από τις συνθήκες δημιουργίας τους, τα μικροπλαστικά έχουν επιπτώσεις τόσο στους θαλάσσιους οργανισμούς, όσο και τον άνθρωπο, που αποτελεί τελικό αποδέκτη μέσω της τροφικής αλυσίδας.

Το πρόβλημα των  πλαστικών απορριμμάτων συνδέεται άμεσα με το καταναλωτικό πρότυπο των σύγχρονων κοινωνιών. Η παραγωγή πλαστικών τις τελευταίες δεκαετίες σημείωσε σημαντική άνοδο λόγω των πλεονεκτημάτων του πλαστικού σε σύγκριση με άλλα υλικά. Πλέον αντιλαμβανόμενοι τη ρύπανση από τα πλαστικά ως ένα από τα σημαντικότερα παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα, οι τελευταίες νομοθεσίες προωθούν τη μείωση των πλαστικών και την κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης. Παρόλα αυτά, η αλλαγή της νοοτροπίας και η δικής μας δράση αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική μάχη ενάντια στη ρύπανση από τα πλαστικά!

 

Δράσεις 2019

Κατά το προηγούμενο έτος ολοκληρώθηκε η εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη ρύπανση από πλαστικά και μικροπλαστικά στις ελληνικές θάλασσες με στόχο τόσο την ενημέρωση του κοινού για τις συνέπειες των πλαστικών απορριμμάτων και των μικροπλαστικών στα θαλάσσια οικοσυστήματα και τον άνθρωπο, όσο και την ευαισθητοποίηση του για την υιοθέτηση πρακτικών μείωσης των πλαστικών απορριμμάτων και των προϊόντων που περιέχουν μικροπλαστικά. Στο πλαίσιο της εκστρατείας πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές δράσεις οι οποίες περιλάμβαναν τη δημιουργία ενημερωτικού και εκπαιδευτικού υλικού, «Science Café» live streaming συνεντεύξεις, εκδηλώσεις για την ενημέρωση εκπροσώπων της τουριστικής βιομηχανίας και νεανικών ομάδων, καθώς και παράκτιους καθαρισμούς σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπο.

 

#zeroplastic καταδυτικά κέντρα

Στόχος

Τα καταδυτικά κέντρα υποδέχονται δεκάδες χιλιάδες τουρίστες κυρίως κατά τους θερινούς μήνες στηρίζοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους κατά μεγάλο βαθμό στο θαλάσσιο φυσικό πλούτο. Οι δραστηριότητές τους λοιπόν συνδέονται άρρηκτα με τη βιωσιμότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος, αλλά διαδραματίζουν και σημαντικό ρόλο για την προστασία του. Στόχος της φετινής καμπάνιας αποτελεί όχι μόνο η ενημέρωση των καταδυτικών κέντρων και των επισκεπτών τους σχετικά με το ζήτημα των υδάτινων απορριμμάτων, αλλά κυρίως η ενεργός εμπλοκή καταδυτικών κέντρων στη μείωση των απορριμμάτων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους.

Δράσεις

• Σύναψη συνεργασίας με καταδυτικά κέντρα με στόχο τον υπολογισμό των πλαστικών απορριμμάτων που παράγονται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους. Σκοπός της συνεργασίας αποτελεί η αντικατάσταση των απαραίτητων για τα καταδυτικά κέντρα πλαστικών προϊόντων και προϊόντων που περιέχουν μικροπλαστικά με στόχο την ελαχιστοποίηση τους. Ο προσδιορισμός των αναγκών και η ποσοτικοποίηση των απορριμμάτων θα πραγματοποιηθεί μέσα συχνές αναφορές των καταδυτικών κέντρων στην iSea, ώστε να χαρτογραφηθούν οι ανάγκες τους και στη συνέχεια να πραγματοποιηθούν οι κατάλληλες ενέργειες για τη μείωσή τους.
• Ενημέρωση των επισκεπτών των καταδυτικών κέντρων βασισμένη στο υλικό που έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος #zeroplastic.
• Yποβρύχιοι καθαρισμοί με στόχο την απομάκρυνση σημαντικού όγκου απορριμμάτων από τον βυθό κάθε περιοχής, αλλά και τη συλλογή δεδομένων σύμφωνα με τον οδηγό και τη φόρμα καταγραφής του Project Aware, όπου και θα αναρτηθούν τα δεδομένα.
• Εκδηλώσεις με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση φορέων της τουριστικής βιομηχανίας σχετικά με το ζήτημα της ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά.

 

#zeroplastic Ελλάδα – Κύπρος

Το πρόγραμμα συνεχίζεται στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση ακόμα περισσότερων πολιτών και επιχειρήσεων σε Ελλάδα και Κύπρο!

Πιο συγκεκριμένα θα πραγματοποιηθούν οι παρακάτω δράσεις:

• Δημιουργία ενημερωτικού υλικού στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού για τις επιπτώσεις των πλαστικών απορριμμάτων στα υδάτινα οικοσυστήματα
• Διάχυση του ενημερωτικού υλικού σε τουριστικές επιχειρήσεις και σε εκδηλώσεις
• Ευαισθητοποίηση του κοινού για το πρόβλημα των υδάτινων απορριμμάτων μέσω έργων τέχνης σε δημόσιους χώρους
• Ενεργός εμπλοκή καταδυτικών κέντρων στη Κύπρο για ενημέρωση των επισκεπτών τους σχετικά με το ζήτημα των υδάτινων απορριμμάτων, μείωση των απορριμμάτων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους και η υλοποίηση υποβρυχίων καθαρισμών

Το πρόγραμμα υλοποιείται με την υποστήριξη της Ocean Care και του Beyond Plastic Med.

Ημερολόγιο Δράσεων

• 01/02/2019 – Παρουσίαση του προγράμματος #zeroplastic στην εκδήλωση Θαλάσσια ρύπανση: η ανάγκη για γνώση, συνέργειες και δράσεις
• 16/03/2019 – Παρουσίαση του προγράμματος #zeroplastic  στην εκδήλωση Plastic China στο MOMus
• 18/03/2019 – Παράκτιος καθαρισμός με τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού στο Καλοχώρι
• 5-7/03/2019 – Φροντίζουμε την Κέρκυρα με πολλαπλούς καθαρισμούς και ενημερωτικές εκδηλώσεις
• 13/4/2019 – Παράκτιος καθαρισμός με τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού στο Αγγελοχώρι
• 20/4/2019 – Παρουσίαση του προγράμματος #zeroplastic στο Ινστιτούτο Γκαίτε, στη Θεσσαλονίκη
• 18/5/2019 – Παρουσίαση του προγράμματος #zeroplastic στις Σπέτσες 
• 19/5/2019 – Παράκτιος καθαρισμός στο Ναυτικό Όμιλο Θεσσαλονίκης