Τι είναι οι ISRAs;
Οι περιοχές ISRAs ορίζονται ως «διακριτά, τρισδιάστατα τμήματα ενδιαιτημάτων και οικοτόπων, σημαντικά για ένα ή περισσότερα είδη καρχαριών, σαλαχιών και χιμαιρών και υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης για τη διατήρησή τους». Ο προσδιορισμός των ISRAs αποτελεί μια τεκμηριωμένη, καθαρά βιοκεντρική διαδικασία που βασίζεται στην εφαρμογή μεμονωμένων επιστημονικών κριτηρίων που υποστηρίζονται από τεκμηριωμένες επιστημονικές πληροφορίες. Ο προσδιορισμός των ISRAs είναι ανεξάρτητος από οποιοδήποτε υφιστάμενο μέτρο διαχείρισης. Οποιαδήποτε σχετική επίπτωση διαχείρισης μπορεί να γίνει μόνο μεταγενέστερα και να αποσπαστεί από τη διαδικασία αναγνώρισης των ISRAs. Το πιο σημαντικό, οι ISRAs δεν αποτελούν MPAs (Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές). Οι προστατευόμενες περιοχές είναι οριοθετημένοι χώροι όπου επιβάλλονται ειδικοί κανονισμοί για να διασφαλιστεί ο έλεγχος της ανθρώπινης συμπεριφοράς έτσι ώστε να μπορούν να αποφευχθούν ή να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις μιας τέτοιας συμπεριφοράς και να διατηρηθούν τα είδη-στόχοι.
Αντίθετα, οι ISRAs προσδιορίζονται μόνο με βάση επιστημονικά κριτήρια, τα οποία περιγράφουν τη σημασία των περιοχών αυτών για την επιβίωση και την ευημερία ενός ή περισσότερων ειδών καρχαριών, σαλαχιών και χιμαιρών που βρίσκονται εκεί. Ο κύριος σκοπός των ISRAs είναι να εφιστήσουν την προσοχή των υπεύθυνων λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής στη διατήρηση των καρχαριών, των σαλαχιών και των χιμαιρών σε συγκεκριμένες περιοχές μέσω της εφαρμογής των καταλληλότερων μέτρων διαχείρισης τα οποία μεταξύ άλλων μπορεί να περιλαμβάνουν τον ορισμό μίας προστατευόμενης περιοχής.
Ο εντοπισμός των ISRAs επιτυγχάνεται με την εφαρμογή επιστημονικά βασισμένων κριτηρίων. Ο ορισμός αυτών των κριτηρίων για τις ISRAs έχει θεμελιώδη σημασία για την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του εργαλείου, την τυποποίηση και τη σταθερότητά του σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, καθώς και τη σύγκριση των ISRAs σε εθνική, περιφερειακή και διεθνή κλίμακα. Τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των ISRAs έχουν σχεδιαστεί ώστε να συμπεριλαμβάνουν σημαντικές πτυχές της βιολογίας, οικολογίας, πληθυσμιακής δομής των καρχαριών, των σαλαχιών και των χιμαιρών, αλλά και πολλαπλές πτυχές της τρωτότητας, της κατανομής, της αφθονίας και των βασικών δραστηριοτήτων του κύκλου ζωής των ειδών, καθώς και περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας. Μάθε περισσότερα για την διαδικασία οριοθέτησης των ISRA στο βίντεο που ακολουθεί
Πενθήμερο εργαστήριο για την οριοθέτηση Σημαντικών Περιοχών για Καρχαρίες και Σαλάχια (ISRAs) στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα
Είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε 26 ερευνητές από όλον τον κόσμο με αφορμή το πενθήμερο εργαστήριο για την οριοθέτηση Σημαντικών Περιοχών για Καρχαρίες και Σαλάχια (ISRAs) στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα που διοργανώθηκε από την Ομάδα Ειδικών στους Καρχαρίες της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN). Κατά τη διάρκειά, του περισσότεροι από 180 ειδικοί στους καρχαρίες επιστήμονες εργάστηκαν εντατικά με γνώμονα τα πιο αξιόπιστα και πρόσφατα δεδομένα.
Από αυτή τη μεγάλη συνάντηση και μέσα από τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών προέκυψαν 85 προτεινόμενες σημαντικές περιοχές, οι οποίες αξιολογήθηκαν.
Η αξιολόγηση μεταφράστηκε σε οριοθέτηση 4 Σημαντικών Περιοχών για Καρχαρίες και Σαλάχια στην Ελλάδα (Θρακικό Πέλαγος, Αμβρακικός Κόλπος, Νοτιοανατολικο Αιγαίο, Βόρειες Κυκλάδες), 3 Περιοχών Ενδιαφέροντος στην Ελλάδα (Κορινθιακός Κόλπος, Δωδεκάνησα, Πλατό της Τροίας), 1 υποψήφια περιοχή στην Κύπρο (Κόλποι Ακρωτηρίου και Λάρνακας) και 1 Σημαντική Περιοχή στην Λιβύη (Κόλπος της Σύρτης). Περισσότερες πληροφορίες για το εργαστήριο στο βίντεο που ακολουθεί
ΕΛΛΑΔΑ
Σημαντικές Περιοχές για τους Καρχαρίες και τα Σαλάχια (ISRAs)
Ο Αμβρακικός Κόλπος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους και μεγαλύτερους υγροτόπους της χώρας. Αποτελεί έναν ημίκλειστο κόλπο (400 χλμ2) που επικοινωνεί με το Ιόνιο πέλαγος μέσω μιας στενής και ρηχής λωρίδας θάλασσας. Οι υγρότοποι θεωρούνται σε παγκόσμια κλίμακα ως μέρη πολύ μεγάλης οικολογικής και οικονομικής αξίας με τεράστιο βιολογικό ενδιαφέρον.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Το πλατό του Θρακικού Πελάγους βρίσκεται στο βορειότερο τμήμα του Αιγαίου Πελάγους. Χαρακτηρίζεται από ποικίλη μορφολογία ακτών και υφαλοκρηπίδας που περιλαμβάνει αρκετούς κόλπους και δύο νησιά (Θάσο και Σαμοθράκη). Έχει μια εκτεταμένη υφαλοκρηπίδα, που καλύπτεται κυρίως από λιβάδια από θαλάσσια φυτά και αμμώδη-λασπώδη υποστρώματα. Τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά ποτάμια και τα νερά της Μαύρης Θάλασσας υποστηρίζουν υψηλή βιολογική παραγωγικότητα στην περιοχή.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Οι Βόρειες Κυκλάδες βρίσκονται στο Αρχιπέλαγος των Κυκλάδων, μια ομάδα περίπου 220 νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος, νοτιοανατολικά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του αρχιπελάγους και αποτελείται από μια βαθύτερη περιοχή του πλατό των Κυκλάδων, ανάμεσα στα νησιά Κέα, Γυάρος, Κύθνος και Ερμούπολη. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από οικοτόπους από βαθιά ασβεστώδη αμμώδη λάσπη και λασπώδη άμμο.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Το Νοτιοανατολικό Αιγαίο βρίσκεται μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Στην ελληνική πλευρά, περιλαμβάνει τη βορειοδυτική Ρόδο και τις μικρές νησίδες της, το στενό της Ρόδου και συνεχίζει νότια προς την Αφάντου. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ποικίλους παράκτιους και βενθικούς οικοτόπους, συμπεριλαμβανομένου ενός υποτροπικού περιβάλλοντος ανοιχτής θάλασσας και κόλπων, αμμώδους και λασπώδους υποστρώματος, βραχώδεις ακτές, νησίδες και ποτάμια που εκβάλλουν στους όρμους. Η περιοχή περιλαμβάνει πέντε τοποθεσίες Natura 2000, δύο βασικές περιοχές βιοποικιλότητας και μια οικολογικά ή βιολογικά σημαντική θαλάσσια περιοχή.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Περιοχές Ενδιαφέροντος (AoI)
Τα Δωδεκάνησα βρίσκονται στην Ελλάδα στο νότιο Αιγαίο και περιλαμβάνει τα νησιά του Αρχιπελάγους των Δωδεκανήσων. Έχει μεταβλητό ανάγλυφο βυθού, το οποίο περιλαμβάνει ρηχά βάθη αλλά και βαθύτερες περιοχές.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Ο Κορινθιακός Κόλπος είναι ένας μικρός, ημι-κλειστός κολπίσκος του Ιονίου Πελάγους που βρίσκεται στην κεντρική Ελλάδα. Συνδέεται με την ανοιχτή θάλασσα μέσω του στενού περάσματος Ρίου-Αντιρρίου (~2 km). Έχει μια πολύπλοκη θαλάσσια τοπογραφία που περιλαμβάνει περιοχές υφαλοκρηπίδας, απότομες πλαγιές και βαθιά νερά που φτάνουν σε βάθος 935 m.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Το πλατό της Τροίας βρίσκεται στο Βόρειο Αιγαίο Πέλαγος στα ανοικτά του Θρακικού Πελάγους και συνορεύει με την Ελλάδα και την Τουρκία. Η περιοχή περιλαμβάνει τα νησιά Gokçeada και τη Λήμνο και συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα μέσω του στενού Canakkale, το άνοιγμα της Μαύρης Θάλασσας προς τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Το Εσωτερικό Αρχιπέλαγος του Ιονίου πελάγους έχει μεγάλη οικολογική αξία λόγω της παρουσίας σημαντικού αριθμού ειδών θαλάσσιας μεγαπανίδας (δελφίνια, θαλάσσιες χελώνες, μεσογειακές φώκιες κ.ά.) και της παρουσίας εκτεταμένων λιβαδιών Ποσειδωνίας. Η διακριτή μορφολογία των θαλάσσιων και παράκτιων τμημάτων της περιοχής, που χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών βυθισμένων σπηλαίων, παρέχει σημαντικό βιότοπο για την αναπαραγωγή της μεσογειακής φώκιας, ενός ιδιαίτερα απειλούμενου θαλάσσιου θηλαστικού στη Μεσόγειο και καταχωρημένου ως απειλούμενου στον κόκκινο κατάλογο απειλούμενων ειδών της IUCN.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
ΚΥΠΡΟΣ
Υποψήφιες σημαντικές περιοχές για Καρχαρίες και Σαλάχια cISRAs
Οι κόλποι Ακρωτηρίου-Λάρνακας εκτείνονται σε δύο όρμους που βρίσκονται στη νότια ακτή εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από παράκτιους και θαλάσσιους οικοτόπους όπως θαλάσσιους βράχους, αμμόλοφους, βραχώδεις υφάλους και διαδρόμους άμμου.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
Η βόρεια Κύπρος περιλαμβάνει τις περιοχές Gemikonağı και βόρεια έως νότια Karpaz. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από μια στενή υφαλοκρηπίδα με ενδιαιτήματα που είναι ως επί το πλείστον ρηχά αμμώδη υποστρώματα που αποικίζονται από πυκνά λιβάδια από Ποσειδωνίας.
Είδη για τα οποία οριοθετήθηκε η περιοχή:
