ΘΕΡΜΑΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο μεγαλύτερος κόλπος του Αιγαίου Πελάγους, ο Θερμαϊκός Κόλπος, βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη κι απλώνεται έως τη Λάρισα στα δυτικά και τη Χαλκιδική στα ανατολικά. Αποτελεί μια ημίκλειστη και σχετικά ρηχή περιοχή με μέγιστο βάθος τα 45 μέτρα. Το πλάτος του κυμαίνεται από τα 5 χιλιόμετρα στο βόρειο τμήμα του, που βρέχει την πόλη της Θεσσαλονίκης, έως τα 50 χιλιόμετρα στο νοτιότερο τμήμα του. Ο Θερμαϊκός Κόλπος περιλαμβάνει ένα σύστημα ποτάμιων εκβολών, αλμυρόβαλτων, λιμνοθαλασσών και αλυκών που αποτελούν έναν ιδανικό βιότοπο για την άγρια ζωή και παρέχουν πολλαπλά οφέλη για τους ανθρώπους. Σε αυτόν εκβάλουν 4 μεγάλα ποτάμια, ο Αξιός, ο Λουδίας, ο Αλιάκμονας και ο Γαλλικός, ενώ γύρω από αυτόν βρίσκεται ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα της Ελλάδας, ένα υγροτοπικό σύμπλεγμα που περιλαμβάνει τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου, τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού, το δέλτα και την κοίτη του Αξιού ποταμού, το δέλτα του Αλιάκμονα, τον υγρότοπο της Νέας Αγαθούπολης και την Αλυκή Κίτρους.

 

 

 

 

 

 

 

 

Η περιοχή ανήκει στο Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura2000 και προστατεύεται από τη Διεθνή Συνθήκη Ραμσάρ, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της αποτελεί Εθνικό Πάρκο.


Το Εθνικό Πάρκο καλύπτει έκταση 338 τ. χλμ. και σε αυτό καταγράφονται 17 διαφορετικοί τύποι οικοτόπων με 2 από αυτούς να αποτελούν Οικότοπους Προτεραιότητας. Το σύστημα εκβολών, αλμυρόβαλτων, λιμνοθαλασσών και αλυκών της περιοχής σε συνδυασμό με τις αγροτικές καλλιέργειες, τα λιβάδια και τους αμμόλοφους, δημιουργούν έναν ιδανικό βιότοπο και καταφύγιο για την άγρια ζωή. Η ξεχωριστή λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου και οι αλυκές Κίτρους αποτελούν από μόνες τους σημαντικούς υγροτόπους για τη χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Θεσσαλονίκης.

 

 

 

 

 

 

 

 

Στην περιοχή απαντώνται περισσότερα από 370 είδη φυτών, 299 είδη πουλιών, 50 είδη θηλαστικών, 27 είδη αμφίβιων και ερπετών, περισσότερα από 50 είδη ψαριών και 65 είδη ασπόνδυλων. Πολλά από αυτά είναι προστατευόμενα, είτε απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ η περιοχή είναι παγκόσμιας ορνιθολογικής σημασίας, καθώς βρίσκεται σε έναν από τους βασικούς μεταναστευτικούς διαδρόμους της Ευρώπης.


Στο Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα, όπου συναντώνται σημαντικοί πληθυσμοί σπάνιων πουλιών, όπως ο αργυροπελεκάνος, η αβοκέτα, η λιμόζα, ο νυχτοκόρακας και ο κρυπτοτσικνιάς, έχει καταγραφεί το 66% των ειδών ορνιθοπανίδας που παρατηρείται στην Ελλάδα. Παράλληλα, σε αυτήν καταγράφονται από εντομοφάγα είδη θηλαστικών, όπως η νυχτερίδα και ο σκαντζόχοιρος, έως μεγαλύτερα θηλαστικά, όπως η βίδρα και οι νεροβούβαλοι. Καθώς το Εθνικό Πάρκο προσφέρει φιλόξενα ενδιαιτήματα, σε αυτήν καταγράφονται μεγάλοι πληθυσμοί ερπετών και αμφιβίων, αλλά και οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί της Μεσογειακής χελώνας στην Ευρώπη. Εξίσου σημαντική είναι η προστατευόμενη αυτή περιοχή για μεγάλο αριθμό ψαριών πολλά είδη εκ των οποίων είναι προστατευόμενα.

 

 

 

 

 

 

 

 

Παρά την οικολογική της αξία και τη ζωτική της σημασία για την ανάπτυξη των πόλεων γύρω από τον κόλπο, ο Θερμαϊκός έχει επηρεαστεί σημαντικά στο παρελθόν από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις και τεχνικά έργα, ενώ οι εντατικές ανθρώπινες δραστηριότητες γύρω από αυτόν εξακολουθούν στις μέρες μας να θέτουν κινδύνους στο θαλάσσιο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Η εκτροπή του Αξιού ποταμού, η δημιουργία φραγμάτων στον Αξιό και τον Αλιάκμονα, το αποστραγγιστικό δίκτυο και τα παράκτια αναχώματα είναι κάποιες από τις παρεμβάσεις που επηρεάζουν καθοριστικά την κατάσταση της περιοχής. Παράλληλα, η εντατική βιομηχανική, αγροτική και κτηνοτροφική δραστηριότητα της περιοχή οδηγεί στην επιβάρυνση των νερών με ρυπαντές, όπως χημικά και βαρέα μέταλλα, αλλά και στην αυθαίρετη δόμηση εγκαταστάσεων και στην ανάπτυξη εμπορευματικών, βιοτεχνικών και βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Στην περίπτωση μάλιστα του Αξιού, η ρύπανση από αστικά και βιομηχανικά απόβλητα που επιβαρύνει τον Θερμαϊκό Κόλπο, αποτελεί διασυνοριακό ζήτημα. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο Θερμαϊκός Κόλπος αποτελεί επίσης τη μεγαλύτερη περιοχή παραγωγής μυδιών στην Ελλάδα. Λόγω της εντατικής αυτής παραγωγής τα απορρίμματα που προέρχονται από τις μυδοκαλλιέργειες, κυρίως τα πλαστικά δίχτυα των μυδοκαλλιεργειών, αποτελούν μια από τις μείζονες πηγές ρύπανσης από απορρίμματα για την περιοχή. Για αυτό τον σκοπό, στο πλαίσιο του Plastic Busters MPAs, η iSea εργάζεται στο Δέλτα Λουδία-Αξιού-Αλιάκμονα με στόχο τη δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης αλιευτικών εργαλείων με την ενεργό συμμετοχή των μυδοκαλλιεργητών.

 

 

 

 

 

 

 

 

Στόχοι 2023
Οι δράσεις για την πρόληψη και τη μείωση των απορριμμάτων από τις μυδοκαλλιέργειες στον Θερμαϊκό Κόλπο συνεχίζονται:

 

Δράσεις 2023
Παλαιότερα αποτελέσματα & δράσεις:
Χρηματοδότης